Rapport final dalla gruppa da lavur communala refo500

Las activitads en connex cun las festivitads da refo500 pertuccavan in spectrum vast dad occurrenzas ed eveniments. Vul gir, che ton occurrenzas communalas pli pintgas sco era occurrenzas surregiunalas pli grondas han giu liug. La gliesta detagliada aschuntada dallas occurrenzas en connex cun las activitads da refo500 porscha ina buna survesta. Cheutier eis ei specialmein da menziunar il suandont:

a.) L'exposiziun organisada dil Museum Regiunal Surselva «Kreuz oder Hahn – Da messa ni da priedi» che tematisescha a moda exemplarica la spartgida confessiunala ella Surselva. Cheutier ei l'enconuschientscha relevanta, ch'ils accents confessiunals dependan en emprema lingia dall'influenza culturala e pli pauc dall'influenza religiusa.

b.) Il congress internaziunal per la scienzia davart la muntada dallas brevs d'artechel da Glion ha buca mo aviert novas discussiuns scientificas denton era tschentau Glion el center dalla discussiun dil moviment da democrazia ell'Europa. La rendita scientifica da quei congress semuossa la finala ellas actas dallas dietas, e plinavon ell'acta cantunala dil stadi «500 Jahre Artikelbriefe und Bundesbrief» (1524-2024), la quala sesanfla il mument ella preparaziun.

c.) Al teater al liber «Comander – eine historische Kriminalkomödie im Städtli von Ilanz», che vegn responsaus dall'Anna Catrina SA e vegn accumpignada da persunas dil fatg historic, eis ei gartegiau da fascinar ina gronda part dalla populaziun lunsch sur ils cunfins cantunals e da sensibilisar ella per la tematica historica.

d.) L'analisa scientifica dil svilup confessiunal dil lungatg e dalla cultura ella Surselva (Romania e Renania) ha demussau a moda exemplarica ch'il lungatg, la cultura, la baselgia e la politica eran ed ein colligiai a moda extraordinaria.

e.) Unicas eran segir las festivitads da terminaziun davart il tema «REUNIUN. einander begegnen | gemeinsam feiern», ch'ein separtgidas en ina fiasta da scola (21-06-2019) ed ina fiasta communala (22-06-2019): Tschiens scolaras e scolars han empriu d'enconuscher la vischnaunca e sias fracziuns e cantau communablamein canzuns; e tschiens habitontas ed habitonts dil marcau e dallas fracziuns han festivau ensemen el marcau vegl da Glion la REUNIUN terminonta.

Las activitads san era vegnir illustradas cun entginas cefras: 500 scolarAs han cooperau, ca. 200 persunas han prestau tschiens uras da lavur cumina, 70'000 carstgauns han priu part allas festivitads dil 2017 tochen il 2019 e 35 sesidas ha la gruppa da lavur refo500 teniu. Totalmein ein lavurs ed investiziuns ella valeta d'ina mesa milliun CHF vegnidas fatgas. Naturalmein eis ei grev da schazegiar la valurisaziun e la persistenza dallas occurrenzas dils davos onns.

La gruppa da lavur refo500 ha encuretg e tgirau ina cooperaziun senza exempel cun autras instituziuns scientificas e culturalas, denter auter cun l'universitad da Freiburg i. Ü., l'universitad da Turitg, la promoziun da cultura dil cantun Grischun, igl institut per perscrutaziun da cultura Grischun, la Lia Rumantscha, las baselgias cantunalas evangelic-reformada e roman-catolica dil Grischun, la Surselva Romontscha, la Regiun Surselva, la Surselva Turissem SA, la Conferenza generala Surselva, il Museum Regiunal Surselva, las differentas pleivs dalla vischnaunca Ilanz/Glion, l'Anna Catrina SA, la Claustra dallas dominicanas da Glion, la scola Ilanz/Glion e las differentas fundaziuns cantunalas e regiunalas.

La gruppa da lavur refo500 ha encuretg e tgirau regularmein il contact cun differentas medias. Quei ha gidau che la vischnaunca Ilanz/Glion ei mo igl onn calendaric 2017 vegnida menziunada tematicamein varga 70 gadas ellas medias quotidianas, duront la perioda da festivitads perfin sur 100 gadas. Da menziunar specialmein ei la cooperaziun cun RTR, Südostschweiz (incl. LQ, BT), FUS e communicaziun.ch. Quella collaboraziun ei semussada sco fetg fritgeivla e (speronza era) persistenta.

En quei connex eis ei era da menziunar explicitamein igl effect medial dils outputs da differentas festivitads da reformaziun ch'ein per part stadas colligiadas cun fetg bia lavur: La transformaziun dallas tablas vid las casas el marcau vegl da Glion, il «plan da refo dil marcau vegl» ch'ei vegnius creaus dad Yvonne Gienal e che selegra d'ina gronda popularitad, las bandieras e las tablas glischontas dalla vischnaunca Ilanz/Glion all'entrada dil marcau da Glion che glischavan regularmein il label.